Dodatek na ciepło, czyli 500+ dla LPG

12.9.2022

W odpowiedzi na drastyczny wzrost cen węgla wykorzystywanego przez gospodarstwa domowe w konsekwencji wprowadzenia sankcji na produkt pochodzenia rosyjskiego, 5 sierpnia Sejm RP uchwalił ustawę o dodatku węglowym. Prace nad projektem przebiegały w rekordowym tempie - 19 lipca Rada Ministrów przyjęła projekt, a już trzy dni później Sejm wysłał go do Senatu. 11 sierpnia Prezydent podpisał ustawę.

Ustawa o dodatku węglowym zakłada wypłatę jednorazowego zryczałtowanego dodatku w wysokości 3000 zł dla wszystkich gospodarstw domowych, w przypadku których głównym źródłem ciepła według Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków jest kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwo stałe. Limit wydatków przewidziany na realizację zadań płynących z ustawy dodatku węglowym wynosi 11,5 mld zł.

Ustawa o dodatku węglowym powszechnie krytykowana, przede wszystkim ze względu na konstrukcję rozwiązania:

  • brak neutralności technologicznej i wsparcie wyłącznie jednej technologii grzewczej - najbardziej emisyjnej spośród dostępnych w Polsce, co przyczyni się do zaostrzenia kryzysu jakości powietrza, szczególnie zimą,
  • brak kryterium dochodowego, co sprawia, że dodatek - świadczenie o charakterze społecznym - otrzymać mogą także osoby zamożne, natomiast wyłączone z niego są osoby o niskich dochodach, nie korzystające bezpośrednio z jednego ze wskazanych źródeł ciepła,
  • podatność na wyłudzenia - ze względu na definicję podmiotów, które mogą ubiegać się o wypłatę dodatku węglowego.

Odpowiedzią Rady Ministrów na krytykę stało się przygotowanie uzupełniającego rozwiązania. W ślad za powołaniem dedykowanego zespołu roboczego, POGP skierowała do premiera Mateusza Morawieckiego pismo z prośbą o uwzględnienie w pracach wsparcia dla gospodarstw domowych ogrzewających się LPG. 

25 sierpnia Rada Ministrów skierowała do Sejmu projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw. Nowa ustawa rozszerza zakres świadczeń społecznych dla gospodarstw domowych o rekompensatę dla użytkowników ciepła sieciowego oraz dodatki dla gospodarstw domowych korzystających dla celów opałowych z paliw innych, niż węgiel. Ponadto wprowadzona została kategoria odbiorców wrażliwych, obejmujących m.in. podmioty działające w sektorze ochrony zdrowia, opieki społecznej, usług oświatowych, opiekuńczych i kulturalnych oraz kościoły, dla których przysługuje odrębny dodatek.

Wnioskodawcy wykorzystali konstrukcję dodatku węglowego, i dla innych, niż węgiel źródeł ciepła zaproponowali analogiczne jednorazowe, zryczałtowane świadczenia pieniężne w wysokości uzależnionej od rodzaju wykorzystywanego paliwa podstawowego. Nowa ustawa przewiduje następujące poziomy dopłat:

  • 3000 zł dla peletu drzewnego lub innego rodzaju biomasy,
  • 2000 zł dla oleju opałowego,
  • 1000 zł dla drewna kawałkowanego,
  • 500 zł dla gazu płynnego LPG.

Zgodnie z uzasadnieniem Ministerstwa Klimatu i Środowiska, stawka dopłaty w przypadku każdego z paliw opałowych ma pokrywać 40% średniego wzrostu kosztów opału na zimę dla domu jednorodzinnego w okresie ostatniego roku na podstawie danych cdc24.pl. Ministerstwo przyjęło założenia dot. powierzchni domu, średniego zużycia energii cieplnej w ciągu roku oraz zmianę cen detalicznych r/r wg e-petrol.pl dla potrzeb kalkulacji wzrostu kosztów. Ze względu na tempo prac, model systemu wsparcia nie był przedmiotem dyskusji.

2 września Sejm przyjął projekt nowej ustawy. Przedstawiciele POGP przedstawili swoje stanowisko na w toku prac w sejmowej komisji Energii, Klimatu i Skarbu Państwa, jednak Ministerstwo Klimatu i Środowiska nie zgodziło się na podniesienie kwoty dodatku dla gazu płynnego LPG.

6 września, w toku prac w Senacie, wzięliśmy udział w posiedzeniu senackiej komisji Gospodarki i Innowacyjności – jednak wysokość dodatków ponownie nie była przedmiotem merytorycznej dyskusji. 8 września Senat wysłał ustawę o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw do Sejmu. Ustawa zostanie podpisana bezzwłocznie przez Prezydenta RP i wejdzie w życie zapewne od 1 października – konieczne jest jeszcze zatwierdzenie przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska wzorów wniosków o dodatki. Stawka dopłat dla LPG pozostanie na poziomie 500 zł dla gospodarstwa domowego.

Załącznik do pobrania (PDF)