Sukces ELGC2025 w Katowicach

W katowickim Kongresie wzięło udział ponad 1200 uczestników z 65 krajów, 92 sponsorów i wystawców oraz 46 prelegentów, co dało bezprecedensową dla sektora LPG skalę. Obok Polski, najlepiej reprezentowanymi krajami były Włochy, Francja, Niemcy, Turcja, Wlk. Brytania, Holandia, Belgia, USA, Norwegia i Portugalia. Pojawili się nawet delegaci m.in. z Australii, Omanu, Kenii, Peru, Singapuru czy Malezji.

Polska edycja Kongresu podkreśliła znaczenie sektora dla polskiej gospodarki. Patronatem honorowym wydarzenie objęli Marszałek Sejmu, Polska Prezydencja w Radzie Unii Europejskiej, Minister Przemysłu, Minister Rolnictwa, Marszałek Województwa Śląskiego, Prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Prezes Urzędu Dozoru Technicznego oraz Dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego.

21 maja Kongres otworzył Markus Dreier, nowy prezes Liquid Gas Europe, z mocnym przekazem o potrzebie zachowania neutralności technologicznej w transformacji energetycznej Europy. Słowo wstępne do delegatów Kongresu wygłosiła także Ewa Gawryś-Osińska, przewodnicząca Polskiej Organizacji Gazu Płynnego i prezes Gaspolu.

Następnie Ewa Abramiuk-Lété, dyrektor generalna LGE, odczytała list Marszałka Sejmu RP Szymona Hołowni do delegatów. Marszałek w swoim przesłaniu podkreślił znaczenie gazu płynnego w przystępnej cenowo transformacji obszarów trudnych do dekarbonizacji – w tym wsi – oraz jego rolę walce z ubóstwem energetycznym.

Dostępność gazu płynnego oraz możliwości szybkiej implementacji czynią go nie tylko środkiem do realizacji celów klimatycznych, lecz także narzędziem do walki z ubóstwem energetycznym i wykluczeniem społecznym. Osiągalny jest na obszarach bez rozwiniętej infrastruktury gazowej. Poza miastami mieszkają ludzie, którzy mają trudniejszy dostęp do taniej, niskoemisyjnej energii.

W sesji otwierającej zabrali głos także Wojciech Wrochna, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Przemysłu oraz Krzysztof Bolesta, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Ministrowie zgodnie podkreślili wagę odejścia od dostaw surowców z Rosji wobec trwającej od 3 lat agresji na Ukrainę, sukces wdrożenia embargo na gaz rosyjski oraz flagową inicjatywę Polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, czyli mapę drogową REPowerEU, która ma doprowadzić do całkowitego zatrzymania importu nośników energii z Federacji Rosyjskiej. Bezpieczeństwo energetyczne państwa oraz solidarność z Ukrainą pozostaną ważnymi priorytetami polskiej polityki na najbliższe lata. Krzysztof Bolesta podkreślił też istotną rolę odnawialnych gazów w sektorach trudnych do dekarbonizacji w Krajowym Planie Energii i Klimatu.

Na koniec sesji otwierającej Leszek Pietraszek, Wicemarszałek Województwa Śląskiego, powitał delegatów w Katowicach i zaprosił do zaangażowania w dynamiczny ekosystem przemysłowy Śląska.

Najważniejsze wątki Kongesu z perspektywy polskiej

Jednym z wiodących wątków Kongresu była kwestia wszechstronności LPG w gospodarce – w szczególności w zakresie wytwarzania ciepła, a także sektorów transportu i rolnictwa. Omawiając poszczególne zastosowania, eksperci Kongresu wskazywali, w jaki sposób branża może odpowiedzieć na potrzeby energetyczne poszczególnych nisz i wspierać społeczeństwo w transformacji energetycznej.

Ireneusz Popiół, prezes Chemet SA, mówił o trudnej do zastąpienia roli gazu w ogrzewnictwie zasobu mieszkaniowego na polskiej wsi i obszarach podmiejskich. Wskazywał także na zwrot ku przystępności cenowej, jaki obserwowany jest w europejskiej polityce energetycznej na obecnym etapie transformacji energetycznej. Po osiągnięciu obecnego poziomu nasycenia systemu odnawialnymi źródłami energii potrzebna jest konsolidacja osiągnięć dekarbonizacji i zaplanowanie kolejnych kroków w sposób umożliwiający utrzymanie kosztów procesu dla obywateli w ryzach. Ireneusz Popiół przytoczył wypowiedź nowej minister gospodarki i energii w Niemczech, Katheriny Reiche, która oceniła po objęciu stanowiska, że:

ryzyka systemowe i koszty transformacji energetycznej (w Niemczech) zostały niedoszacowane, a kraj potrzebuje weryfikacji polityki energetycznej, aby dostosować tempo ekspansji OZE do możliwości rozbudowy sieci elektroenergetycznej.

W innym panelu Paweł Baraniuk, wiceprezes AC SA, przedstawiał rolę autogazu w transporcie samochodowym w Polsce. Polska stała się największym w Europie rynkiem autogazowym pomimo braku instrumentów wsparcia ze strony państwa. Rozwój rynku w Polsce kontrastuje przez to choćby z Włochami, które w latach 2009-10 zaoferowały dotacje na zakup samochodów zasilanych autogazem, a od 2024 r. wspierają kwotą 400 EUR konwersje silników benzynowych na LPG. Wtórował mu Simone Casadei z włoskiego instytutu Innovhub Stazioni Sperimentali per l’Industria, który prowadzi badania wpływu na środowisko pojazdów silnikowych. W 17 na 11 z analizowanych kryteriów w cyklu życia pojazdu, samochody zasilane LPG w mniejszym stopniu szkodzą środowisku, niż elektryczne – choć ustępują tym ostatnim w zakresie emisyjności gazów cieplarnianych. Największą wartość samochody zasilane autogazem oferują w zakresie redukcji emisji pyłów, najważniejszego składnika smogu.

Drugi dzień Kongresu rozpoczęła sesja pt. Navigating the Liquid Gas Market in Poland and Central Europe, którą poprowadził Bartosz Kwiatkowski, dyrektor generalny POGP. Bartosz Kwiatkowski na wstępie do panelu odczytał list prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Doroty Zawadzkiej-Stępniak.

W toku dyskusji Szymon Araszkiewicz (Information Market)przedstawił obraz rynku polskiego po wejściu w życie embargo na rosyjski LPG u progu 2025 r., a Stanislav Batraczenko (ULPGA) zaprezentował, jak trwająca wojna obronna z Rosją wpłynęła na ukraiński rynek LPG – w szczególności w zakresie pogorszenia się relacji cenowej gazu płynnego do paliw płynnych, spadku wykorzystania autogazu przy jednoczesnym wzroście segmentu butlowego. Wielkość rynku ukraińskiego spadła o 40% w ciągu 3 lat, jednak gaz płynny LPG ponownie wykazał swoją wartość jako strategiczne paliwo przydatne w kryzysach humanitarnych, w obszarach bez sprawnej infrastruktury energetycznej (więcej na ten temat można przeczytać w najnowszej publikacji World Liquid Gas Association). W dalszej części dyskusji Paweł Bielski (Polski Gaz) omówił działania przedsiębiorców polskich, które pozwoliły przygotować się na efekty sankcji, zarazem zwracając uwagę na wyzwania stojące nadal przed krajowym rynkiem gazu płynnego – w szczególności wynikające z barier regulacyjnych i administracyjnych. Svetoslav Benchev (BPGA) przedstawił następnie sytuację na siostrzanym wobec polskiego, bułgarskim rynku, ze szczególnym uwzględnieniem segmentu transportowego. Podobnie jak w Polsce, rozwój elektromobilności w Bułgarii napotyka na szereg barier kosztowych i infrastrukturalnych, dlatego autogaz został uznany za ważne dla dekarbonizacji paliwo w strategii zrównoważonej mobilności. Janusz Starościk(SPIUG) zmierzył się natomiast z zagadnieniem dezinformacji o domniemanym zakazie przez Unię Europejską wykorzystania kotłów gazowych po roku 2030, a także tzw. gold-platingu prawa europejskiego, czyli sposobu wdrażania prawa europejskiego w sposób nadmiernie restrykcyjny, przekraczający oczekiwania Komisji Europejskiej. Z taką sytuacją mamy często do czynienia w Polsce, także w sprawie całkowitego wycofania się państwa z dofinansowania instalacji kotłów gazowych. SPIUG współpracuje z POGP w działaniach zmierzających do neutralizacji pojawiającej się w mediach dezinformacji na temat domniemanych zakazów wykorzystania gazu.

W sesji podsumowującej Kongres obok ekspertów rynku LPG głos zabrali m.in. główny ekonomista Banku Gospodarstwa Krajowego Mateusz Walewski oraz kierownik zespołu ds. klimatu i energii Polskiego Instytutu Ekonomicznego Kamil Lipiński. Podsumowali krótko wnioski z Kongresu, w tym w zakresie potencjału dalszego wykorzystania paliwa w gospodarce polskiej.

Wśród ważnych wątków, jakie pojawiły się w Katowicach, warto także wspomnieć kwestię perspektyw rozwoju produkcji i komercjalizacji odnawialnego gazu płynnego w europejskich ramach prawnych, a także problem ograniczonego wsparcia państw członkowskich dla wdrożenia czystego gazu, który zastąpiłby importowany produkt pochodzenia kopalnego. Ewa Abramiuk-Lété zaprezentowała na Kongresie wnioski z najnowszego raportu zrealizowanego na zamówienie Liquid Gas Europe pt. Outlook for the Production of Renewable Liquid Gases in 2040 and 2050, a Koichi Tanaka przedstawił uruchomiony w 2021 r. w Japonii projekt demonstracyjny w zakresie zastosowania odnawialnego eteru dimetylowego oraz uruchomioną grupę roboczą utworzoną przez Ministerstwo Gospodarki, Handlu i Przemysłu oraz branżę paliwową. Jordan McCollum z Gas Energy Australia zaprosił zainteresowanych do współpracy przy projekcie kompleksowej analizy kosztów zastąpienia gazu pochodzenia kopalnego paliwem odnawialnym.

Europejskiemu Kongresowi Gazu Płynnego w Katowicach towarzyszyły obchody Jubileuszu 80-lecia tarnobrzeskiej spółki Chemet SA, wiodącego i najnowocześniejszego dziś europejskiego producenta zbiorników ciśnieniowych oraz cystern kolejowych do przewozu gazów.